Rogier Tegenwoordig zijn er ontelbaar veel verschillende soorten whiskey merken en kun je de drank zo’n beetje over de hele wereld vinden. Op de vreemdste plekken wordt van graan deze favoriete drank gemaakt. Dat is natuurlijk niet altijd zo geweest. Eerder bespraken we al de geschiedenis van IPA, hieronder gaan we in op de geschiedenis van whiskey.
Ontstaan van alcohol
De geschiedenis van whiskey begint natuurlijk met de geschiedenis van alcohol. Het is niet helemaal duidelijk wie het proces van distilleren heeft uitgevonden, maar we denken dat dat zo’n 3000 tot 4000 jaar voor Christus is geweest. Ook is onduidelijk of de Chinezen of Irakezen de eerste waren.
Geschriften tonen de geschiedenis van whiskey
Geschriften met daadwerkelijk destilleer technieken, zijn pas een paar honderd jaar na Christus voor het eerst gevonden en komen uit het Midden-Oosten. Deze technieken dienden voornamelijk voor het stoken van parfum en medicijnen, niet voor het stoken van drank. Vanuit het Midden-Oosten wist distilleer kennis via de veroveringsdrift van de Moren de Spaanse kloosters te bereiken en via een Franse omweg uiteindelijk Ierland.
De godfather van whiskey
Bisschop Ledred schreef begin veertiende eeuw het boek ‘Red book of Ossary’ waarin hij uitweidde over het destilleren van voornamelijk granen. Ledred wordt hierom ook wel de ‘godfather’ van de whiskey genoemd.
Overal ter wereld ging men stoken
In de eeuwen hierop volgend ging men overal ter wereld sterke drank stoken van lokale gewassen die zich hier goed voor leenden. In Ierland en Schotland groeide veel graan, waarvan al bier werd gebrouwen. Dit als gezond alternatief voor water met als groot voordeel dat je er geen tyfus, scheurbuik of de pest van kon krijgen. De eerste whiskey achtige drank begon min of meer als een stooksel voor moutbier.
De schotten gaan whiskey maken
De kunst van het whisky maken waaide vanuit Ierland over naar Schotland, waarschijnlijk ergens aan het eind van de veertiende eeuw. De andere godfather, die van Schotse whisky heet John Cor. Ook hij was een monnik, die in opdracht van het Engelse koningshuis whisky ging maken. De eerste geschreven referentie van whisky stoken in Schotland stamt uit 1494.
Whiskey in Amerika
In Amerika brachten de Engelsen in de zeventiende eeuw naast religie ook rogge en gerst mee naar het beloofde land. Bedoeld om bier mee te brouwen en brood van te bakken, maar vanuit Europa waren ze al enigszins bekend met de kunst van het stoken.
De eerste whisky’s werden in Amerika gestookt van rogge, Rye whiskey’s dus. Toen de kolonisten maïs leerden kennen van de Indianen, stalen zij dit en werd al snel gretig gecultiveerd. Toen bleek het ook nog eens ideaal en uiterst rendabel als graan voor whiskey. En zo geschiedde.
Blended whisky
Niet te missen wanneer je over whisky spreekt, is de uitvinding van blended whisky. Dit is veruit de meest gedronken whisky soort ter wereld, en Schotse blends zijn ruim 90% van de wereldwijde consumptie van Schotse whisky. Met de uitvinding van de zogenaamde ‘Coffey Still’ in Ierland in 1830 door John Coffey werd het mogelijk om continu alcohol te stoken van granen. Vreemd genoeg vonden de Ieren dit zelf inferieur, maar de Schotten zagen hier potentie in de lichtere, neutrale distillaten die richting Schotland stroomden.
Heftig van karakter
De Schotse Single Malt whisky’s, vooral afkomstig van de Schotse hooglanden, waren erg heftig van karakter. Engelsen, en de Schotten zelf, lieten de whisky’s links liggen, en nipten liever deftig aan een cognacje of ontdekten gin.
Efficiënt en goedkoop
Nu konden de Schotten ineens op een efficiëntere en goedkopere manier alcohol stoken, en bleven ze met whisky zitten die veel minder sterk was. In het tweede deel van de negentiende eeuw veranderde de wetgeving en mochten whisky’s ook gestookt worden van granen als maïs en tarwe, welke goedkoper waren dan gerst. Daarbij kwam een wet die whiskystokers en handelaren in staat stelden whisky’s met elkaar te vermengen.
De geschiedenis van whiskey wordt geholpen door een luis
Andrew Usher kocht single malt whisky’s op bij boerderijen in de Highland’s, die hij vermengde met een neutrale graanalcohol. Deze stijl van whisky sloeg wel aan bij de Engelsen. Kruideniers en wijnhandelaren in heel het land raakten daarop aan het blenden. Onder deze lieden bevonden zich iconische whisky namen als Johnnie Walker, George Ballentine, John Dewar, de Chivas ‘broers en William Teacher. Wat deze mannen ook enorm in populariteit hielp, is dat vanaf 1863 een luizenplaag, genaamd phylloxera, jarenlang alle druiven in Frankrijk opvrat. Daardoor was er plots ruim baan voor de nieuwe, mildere whisky stijl.
Gebalanceerde blend
Schotse whiskystokers maakten vervolgens een goede eeuw lang, alleen maar Single Malt whisky’s die gebruikt werden in blends. Deze gingen samen met tientallen andere Single Malt’s, afkomstig van andere distilleerderijen. Vervolgens werd dit mengsel aangevuld met graanwhisky, voor een mooie, gebalanceerde blend.
Veel stijlen en smaken
Pas in de jaren ’60 van vorige eeuw kreeg de Glenfiddich distilleerderij het idee om whisky enkel afkomstig van hun distilleerderij te gaan bottelen. Dit idee kwam niet zomaar uit de lucht vallen: veel Schotse whisky distilleerderijen kampten met te veel voorraad. Wodka was in sneltreinvaart ’s werelds populairste spirit aan het worden en als gevolg liep de vraag naar blended whisky terug en dit was de oplossing hiervoor. In latere jaren is whiskey weer enorm populair geworden, waardoor we nu kunnen genieten van enorm veel verschillende stijlen en smaken.
